Uzbekistan Jadi Tuan Rumah Sidang Kemuncak Sulung EU-Asia Tengah

KUALA LUMPUR, 2 April (Bernama) -- Uzbekistan akan menjadi tuan rumah Sidang Kemuncak pertama Kesatuan Eropah (EU) - Asia Tengah di Samarkand pada 3 hingga 4 April, yang merupakan satu  langkah bersejarah dalam memperkukuh kerjasama ekonomi dan politik antara kedua-dua rantau. 

Sidang kemuncak yang dipengerusikan oleh Presiden Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev itu akan dihadiri oleh pemimpin dari Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan dan Turkmenistan.

EU pula akan diwakili oleh Presiden Majlis Eropah Antonio Costa dan Presiden Suruhanjaya Eropah  Ursula von der Leyen.

Pegawai Uzbekistan berkata sidang kemuncak itu dijangka meletakkan asas bagi hubungan ekonomi yang lebih kukuh antara EU dan Asia Tengah, selain meletakkan Uzbekistan sebagai pemain utama dalam pembangunan rantau berkenaan.

Menurut Timbalan Pengarah Institut Kajian Strategik dan Serantau Uzbekistan Bakthiyor Mustafayev, EU kekal sebagai pelabur terbesar di Asia Tengah dengan menyumbang lebih €100 bilion atau 40 peratus daripada jumlah pelaburan asing langsung dalam tempoh 10 tahun lepas.

 "Kerjasama melibatkan sektor utama termasuk farmaseutikal, pembinaan, tenaga dan pertanian," katanya dalam satu kenyataan.

Sementara itu, Pengarah Pusat Penyelidikan Ekonomi dan Reformasi Obid Khakimov berkata Uzbekistan dan EU menikmati hubungan ekonomi yang semakin erat sejak kedua-dua pihak menjalin hubungan diplomatik pada 1994.

Pencapaian penting dicapai pada 2021 apabila EU memberikan Uzbekistan status "Generalised System of Preferences Plus" (GSP+), yang membolehkan lebih 6,200 produk Uzbekistan memasuki pasaran Eropah tanpa dikenakan cukai.

Langkah itu membantu meningkatkan jumlah perdagangan Uzbekistan-EU sebanyak 2.4 kali ganda, daripada US$2.6 bilion pada 2017 kepada US$6.4 bilion pada 2024.

"Sebagai penerima manfaat GSP+, Uzbekistan mendapat kelebihan ekonomi tambahan melalui pemansuhan sepenuhnya tarif bagi dua pertiga daripada kategori produk yang dilindungi sistem itu.

Ini seterusnya merangsang pertumbuhan eksport dan menarik lebih banyak pelaburan. Komitmen GSP+ dalam bidang pembangunan mampan turut mengukuhkan kedudukan Uzbekistan sebagai rakan ekonomi yang boleh dipercayai," kata Khakimov dalam kenyataan itu

Beliau berkata sektor paling aktif yang mendapat manfaat daripada keistimewaan ini ialah tekstil dan pakaian, produk plastik serta barangan pertanian seperti buah-buahan, kekacang dan sayur-sayuran.

Pada 2024, sebahagian besar eksport Uzbekistan ke EU terdiri daripada produk kimia (52.1 peratus), serta tekstil, produk logam ferus dan bukan ferus, produk mineral dan makanan termasuk sayur-sayuran, buah-buahan, rempah dan kekacang.

Dalam kalangan negara EU, Perancis merupakan pengimport utama dari Uzbekistan (47.2 peratus), diikuti Lithuania (10 peratus) dan Latvia (6.9 peratus).

Bagaimanapun, import Uzbekistan dari EU jauh melebihi eksportnya, disebabkan oleh struktur perdagangan dua hala serta keperluan negara itu untuk pemodenan teknologi. Negara-negara EU menyumbang kira-kira 16 peratus daripada jumlah import Uzbekistan bagi jentera, peralatan dan kenderaan pengangkutan.

Pada 2024, barangan ini, termasuk pesawat, produk elektrik, instrumen serta peralatan perubatan, membentuk kira-kira 50 peratus  import dari EU.

Kerjasama pelaburan dengan negara EU turut meningkat dengan pesat dalam beberapa tahun kebelakangan ini. Pada 2024, pelaburan asing dari EU ke Uzbekistan mencecah US$4.1 bilion, meningkat 77 peratus berbanding tahun sebelumnya.

Ketika ini, lebih 1,000 syarikat Eropah beroperasi di Uzbekistan, menyumbang kepada pembangunan industri utama seperti tenaga boleh diperbaharui, farmaseutikal, perlombongan dan tekstil.

Khakimov berkata sidang kemuncak itu dijangka membuka peluang baharu untuk kerjasama dan pelaburan, khususnya dalam sektor tenaga boleh diperbaharui, pendigitalan, industri kimia, farmaseutikal, tekstil, dan elektrik, pengeluaran bahan binaan, pemprosesan hasil pertanian, perlombongan dan pemprosesan mineral serta logistik pengangkutan.

-- BERNAMA